معاون فناوری اطلاعات بانک دی از سابقه‌ی همکاری با فناپ می‌گوید؛
معاون فناوری اطلاعات بانک دی از سابقه‌ی همکاری با فناپ می‌گوید؛
این روزها بحث ادغام پنج بانک نظامی کشور در بانک سپه و مهاجرت همزمان این بانک به یک سامانه‌ی یکپارچه بانکی جدید مطرح شده، امری که پیچیدگی‌های متعددی به همراه خواهد داشت؛ کما اینکه تا به امروز تجربه‌ای از این جنس در کشور انجام نشده و انجام آن نقطه عطفی در صنعت کربنکینگ کشور خواهد بود. فناپ به‌واسطه‌ی همکاری با موسسه‌ی اعتباری فردوسی در طرح ادغام هشت تعاونی مالی در سال 1390، تجربه‌ی موفق چنین پروژه‌ای البته با چالش‌های متفاوت را در کارنامه‌ی خود دارد. فناپ به‌عنوان مجری این طرح در تحقق آن در کنار موسسه فردوسی با چالش‌هایی مواجه بود که بسیاری از آن‌ها ناشی از تکنولوژی حاکم بر آن هشت تعاونی بوده است. در توضیح این امر باید گفت که مهاجرت از یک سامانه‌ی کربنکینگ به یک سامانه‌ی دیگر در یک بانک واحد، به خودی خود فرآیندی دشوار، چالش‌برانگیز و پیچیده است. اینک اگر این موضوع با ادغام چند مجموعه در یک مجموعه همراه شود، به پیچیدگی‌های این کار افزوده می‌شود.
اگرچه پروژه¬ای با این مقیاس تاکنون در کشور اجرا نشده، اما واحد راهکارهای بانکی «فناپ» که پس از آن به شرکت «داتین» تبدیل شد، در سال 1390 پروژه‌ی مشابهی را با مقیاس کوچک¬تر در موسسه اعتباری فردوسی تجربه کرده است. روایت تحقق این پروژه‌ی موفق، چالش‌های پروژه و همکاری موفق با فناپ را در گفتگوی «راه پرداخت» با معاون فناوری اطلاعات موسسه‌ی اعتباری فردوسی در آن زمان، می‌خوانیم.
محمدعلی بخشی‌زاده از آذر 1395 به‌عنوان معاون فناوری اطلاعات بانک دی فعالیت می‌کند و سابقه‌ی معاونت فناوری اطلاعات موسسه اعتباری فردوسی را نیز در کارنامه خود دارد. او زمانی که در سال 1390 به موسسه‌ی فردوسی وارد شد، در ابتدا به‌عنوان مشاور آغاز به فعالیت کرد و سپس مسوولیت ادغام هشت تعاونی مالی را از سوی موسسه‌ی اعتباری فردوسی بر عهده گرفت.
تجربه‌ی یک ادغام هشت‌جانبه بخشی‌زاده با اشاره به تجربه‌اش در موسسه‌ی اعتباری فردوسی، گفت: «امروز که در مورد ادغام چند بانک با یکدیگر می‌شنویم، داستان بسیار نسبت به ادغامی که آن زمان اتفاق افتاد، متفاوت است؛ چرا که اینک در خصوص ادغام بانک‌هایی صحبت می‌کنیم که دارای ساختار هستند و همگی از الگویی استاندارد پیروی می‌کنند. اما آن زمان علی¬رغم پیچیدگی‌ها و وسعت کار کمتر، بی‌نظمی بیشتری وجود داشت، بهتر است بگویم یک رویکرد یا روند استاندارد بین آن‌ها حاکم نبود و هر کدام دارای شکل و ساختار مخصوص به خود بودند؛ چرا که هیچ نهاد نظارتی مالی بر کار آن¬ها نظارت نمی¬کرد و قرار بود بعد از این ادغام، بانک مرکزی به این وضعیت سر و سامان دهد.»
معاون فناوری اطلاعات وقت موسسه‌ی فردوسی که مسوولیت ادغام این تعاونی‌ها و انتخاب سامانه‌ی نرم‌افزاری را بر عهده داشته، درباره‌ی ماجرای انتخاب کربنکینگ فردوسی توضیح داد: «وقتی این تعاونی‌ها موافقت اصولی را از بانک مرکزی دریافت کردند، به یک کربنکینگ برای تجمیع نیاز داشتند تا بتوانند سرفصل‌های حسابداری خود را یکسان کنند. این امر موضوعی بود که بانک مرکزی به دلیل ورود آن‌ها به نظام بانکی کشور، از آن‌ها خواسته بود و نمی‌توانستند به¬دنبال نرم‌افزار حسابداری باشند. به¬خاطر دارم در آن زمان، نرم¬افزارهای این تعاونی¬ها قدیمی و تحت ویندوز و داس بود و زمانی که تصمیم گرفته شد یک سامانه‌ی یکپارچه بانکی انتخاب شود، معماری و عملکرد آن نرم‌افزار اهمیت پیدا کرد. نهایتا یک سامانه‌ی متمرکز بانکی یعنی کربنکینگ تحت وب انتخاب شد.» بخشی‌زاده در ادامه افزود: «قصد نداشتیم از سامانه‌های کلاینت سروری استفاده کنیم؛ زیر از یک‌سو نیازمند منابع زیادی بود و از سوی دیگر، بودجه‌ای که در اختیار داشتیم محدود بود. در آن زمان سامانه‌ی یکپارچه بانکی فناپ با نام تجاری «ترنج» انتخاب شد. این نرم‌افزار تحت وب بود و تجربه‌ی موفقیت¬آمیز راه¬اندازی آن در بانک پاسارگاد، موسسه‌ی فردوسی را به انتخاب این نرم¬افزار سوق داد که در نهایت، عملیات را آغاز کردیم.» به گفته‌ی بخشی‌زاده، در آن مقطع در بحث عملکرد، تمام عملیات بانکی در آنچه که در فردوسی پیاده‌سازی شد، وجود نداشت؛ به‌عنوان مثال به دلیل اینکه موسسه فردوسی عضو شتاب نبود، از سوییچ بانکی شتاب برخوردار نبود و پس از آن، سوییچی اضافه شد که خودپردازهای موسسه می‌توانستند به‌صورت محلی به مشتریان خود کارت‌بانکی اعطا کنند، ولی این کارت‌ها هیچ‌وقت اجازه فعالیت در شبکه‌ی شتاب را نداشتند. در نتیجه، کربنکینگ پیاده‌سازی شده بود ولی از همه ظرفیت‌ها و قابلیت‌های آن استفاده نمی‌شد؛ شاید یکی از علت¬ها این بود که فردوسی از سوی بانک مرکزی با محدودیت‌های قانونی مواجه بود.
چالش‌های مهاجرت اطلاعات در گذشته برای مهاجرت اطلاعات نامنظم و نامنسجم، چالش‌های متعددی پیش-روی تیم مسوول و فناپ به‌عنوان شرکت مجری این ادغام وجود داشت. بخشی‌زاده تاکید کرد که موافقت اصولی بانک مرکزی در آن زمان دریافت شده بود، اما این موضوع به معنای مجوز نبود؛ یعنی در صورت انجام مجموعه‌ای از اقدامات، مجوز به این مجموعه اعطا می¬شد. وی ادامه داد: «ما باید عملا هشت کربنکینگ را در قالب یک کربنکینگ قرار می‌دادیم؛ بهتر است بگویم آن کربنکینگ باید کار هشت کربنکینگ را به‌طور مستقل در عین یکپارچگی و وحدت انجام می‌داد؛ چرا که هر کدام از این تعاونی‌ها حاضر نبودند اطلاعات حساب‌شان برای دیگر تعاونی‌ها فاش شود، در نهایت به معاون فناوری اطلاعات به‌عنوان یک نماینده اعتماد می‌کردند. این موضوع یکی از چالش‌های بزرگ پیش‌روی ما بود.»
تحت داس بودن برخی از نرم‌افزارها چالش دیگر این پروژه بوده که معاون فناوری اطلاعات وقت موسسه‌ی فردوسی در مورد آن گفت: «نرم‌افزارهای این تعاونی¬ها هم تحت ویندوز و هم تحت داس بود؛ همین نکته گویای آن است که ما با چه ملغمه‌ای روبرو بودیم. هیچ‌یک از آن‌ها نیز از استانداردهای سیستم بانکی تبعیت نمی¬کردند و برای همسانی با الگوهای بانک مرکزی، محدودیت¬هایی داشتند.»
به گفته‌ی بخشی‌زاده سرانجام چهار تعاونی از هشت تعاونی یکی شده و با وجود اجبار نهادهای ناظر برای این ادغام و همراهی کلامی چهار تعاونی دیگر، در عمل همراهی عملیاتی وجود نداشت؛ چرا که چهار تعاونی دیگر همچنان به‌دنبال این بودند که به‌تنهایی از بانک مرکزی مجوز فعالیت دریافت کنند و در ادامه نیز به مسیرهای دیگری قدم گذاشتند.
بر اساس گفته‌های بخشی‌زاده، در نهایت مرحله‌ی اول محقق شده و سطوح حسابداری مشترک آن‌ها نیز تعریف شد. آن‌ها آماده مهاجرت اطلاعات بودند، اما چالش‌های دیگری نیز وجود داشت: «سپرده‌هایی که قصد مهاجرت‌دادن آن‌ها را داشتیم، استاندارد نبودند؛ به‌عنوان مثال، یک فرد بدون شناسنامه، افتتاح حساب کرده و وام نیز گرفته بود؛ به¬همین¬خاطر در برخی موارد امکان انتقال اطلاعات به¬صورت سیستمی وجود نداشت. در نتیجه با توجه به ساختار پایگاه داده و اطلاعاتی که برای تکمیل آن نیاز داشتیم، الگویی را آماده و به هر یک از تعاونی‌ها ارائه کردیم تا اطلاعات خود را وارد کنند. همچنین یک کمیته یکسان‌سازی اطلاعات تشکیل شد تا محصولات تعاونی‌ها را یک شکل و برخی از محصولات را حذف کند. در این کمیته یک نفر از هر تعاونی، مسوولیت داشت که در موارد دارای نقص اطلاعات، راهکاری ارائه دهد.»
بخشی‌زاده ادامه داد: «در نتیجه، ما به سیستم جدید مهاجرت کردیم، ولی کارهای زیادی برای انجام دادن وجود داشت. برای مثال، کد ملی فرد وجود داشت، اما کپی کارت ملی او را نداشتیم و باید به مشتری اعلام می‌کردیم که حسابش تا زمان ارائه کپی کارت ملی، بسته می‌شود. حجم اموری که باید مدیریت می‌شد بسیار زیاد و در عین حال، انجام آن از عهده ما خارج بود.»
بخشی‌زاده افزود: «مهاجرت اطلاعات این تعاونی‌ها، به‌صورت بیگ-بنگ اتفاق نیفتاد؛ چرا که عملا امکان این موضوع وجود نداشت. در واقع بیگ¬بنگ برای مواردی است که یک بانک با سارختارهای استاندارد قصد دارد در بانک دیگر با ساختارهای استاندارد ادغام شود و تمامی اطلاعات، یکپارچه و مشخص است؛ اما اطلاعات این تعاونی‌ها شفاف و مشخص نبود و از طرف دیگر، نرم¬افزارهای تحت داس آن‌ها اجازه مهاجرت به‌صورت بیگ¬بنگ را نمی‌داد.» بخشی¬زاده عدم همراهی شرکت‌های نرم‌افزاری که تا پیش از این به این تعاونی‌ها خدمات می‌دادند را از دیگر چالش‌های این ادغام دانست و گفت: «به علت اینکه حیات این شرکت‌ها با ادغام مشتریان¬شان به خطر می‌افتاد و مشتری خود را از دست می‌دادند، در این مسیر با ما همراهی نمی‌کردند که این موضوع، چالش بزرگی بود. اما با وجود تمامی چالش‌ها، به کمک شرکت مجری توانستیم این پروژه را با موفقیت به اجرا برسانیم.»
رفتار حرفه‌ای فناپ به‌عنوان مجری بخشی‌زاده در مورد همکاری با فناپ و حُسن انتخاب این شرکت به‌عنوان مجری پروژه، گفت: «ما تیم خوبی را کنار خود داشتیم و توان فنی شرکت فناپ نیز خیلی خوب بود. با اینکه ما مشتری شسته و رفته‌ای برای شرکت فناپ نبودیم و این شرکت مجبور بود در تمام چالش‌ها و ماجراهای ادغام تعاونی‌ها درگیر باشد، کاملا در تمام مقاطع، همراه و برای حل مشکلات پیش‌بینی‌نشده نیز در کنار ما بود. در واقع، همکاری و تعامل خیلی خوبی بین ما و فناپ برقرار بود که البته از یک مجموعه‌ی حرفه‌ای خارج از این رفتار نیز نمی‌توان انتظار داشت.»
منبع عکس راه پرداخت
دیدگاه ها
ثبت دیدگاه